Η διαμόρφωση του τελικού σχήματος της Εύβοιας

 

 

Στους πρωτοελλαδικούς χρόνους η Εύβοια δεν είχε  τη σημερινή της μορφή. Η θάλασσα ήταν πολύ πιο μέσα και η στεριά εκτεινόταν πολύ περισσότερο. Αυτό φαίνεται και από ευρήματα που έχουν βρεθεί τότε που οι άνθρωποι ζούσαν έξω στην ύπαιθρο ή σε μικρές σπηλιές κοντά στη θάλασσα. Όπως δείχνουν οι χάρτες που μελετήσαμε φαίνεται πως 18.000 χρόνια πριν από σήμερα ο Ευβοϊκός ως κόλπος δεν υπήρχε κι όλα ήταν ξηρά. Η Εύβοια ήταν ενωμένη με τη Στερεά Ελλάδα. Υπήρχε μια λίμνη στο Βόρειο τμήμα της  και συγκεκριμένα μπροστά στο χωριό Λίμνη και άλλη μία μικρή λίμνη  στο Νοτιοδυτικό άκρο της μεταξύ Αττικής και Καρύστου. 

 

Κατά την περίοδο της Προϊστορίας συνέβησαν πολλές αλλαγές στις γεωμορφολογικές και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Ο ελλαδικός χώρος εμφάνιζε μεγάλη σεισμική και ηφαιστειακή ανησυχία και παρουσιάστηκαν έντονες γεωμορφολογικές διαφορές λόγω των κλιματικών αλλαγών. Κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης ήταν καλυμμένο από μεγάλο και παχύ στρώμα πάγου, αυτό είχε ως αποτέλεσμα η στάθμη της θάλασσας να είναι περίπου 125-150  μέτρα χαμηλότερα από τη σημερινή. Τεράστιες εκτάσεις που τότε ήταν ξηρά, τώρα είναι θάλασσα.

 

Περίπου πριν από 18.000 χρόνια, λόγω της ξαφνικής ανόδου της θερμοκρασίας, άρχισε η τήξη των παγετώνων και συνεπώς αυξήθηκε η στάθμη της θάλασσας. Από τότε και για διάστημα 12.000 περίπου ετών, ο παλιός κάτοικος αυτού του τόπου παρατηρούσε έκθαμβος και έντρομος τις παράκτιες πεδινές περιοχές, τις πηγές και τα δέλτα των ποταμών, τις κοιλάδες και τις λίμνες να κατακλύζονται  σταδιακά από τη θάλασσα. Η στάθμη της θάλασσας σταθεροποιήθηκε στο σημερινό της περίπου επίπεδο  και το τοπίο απέκτησε τη σημερινή του μορφή, πριν από περίπου 6.000 χρόνια. 

 

Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής προσπαθούσαν  να ερμηνεύσουν τα φυσικά φαινόμενα που συνέβαιναν γύρω τους με μύθους, θρύλους και παραδόσεις, εφόσον η επιστημονική γνώση δεν ήταν επαρκής για την εξήγησή τους. Ένα από τα γνωστότερα παραδείγματα είναι ο κατακλυσμός του Δαρδάνου, ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα, η Τιτανομαχία και ο μύθος του Ηρακλή με τον Λίχα. 

 

(Ηλίας Μαριολάκος, Ιωάννης Μπαντέκας, Ευάγγελος  Μαρκατσέλης, Μαρίνα Παπαγεωργίου, Αντώνης Μπουκουβάλας, γεώργιος Σταυρόπουλος, Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Γεωπεριβαλλοντικά-Γεωμυθολογικά μονοπάτια, 4ο Συνέδριο ΠΕΕΚΠΕ, Ναύπλιο 2008)